శాస్త్ర విజ్ఞానము

సౌర శక్తి కేవలం ఆమ్లెట్లు వేసుకోడానికే కాదు. రోజూ వారి జీవితంలో సౌరశక్తికి ఎన్నో విలువైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి.

సౌరశక్తి వినియోగం 2000 ఏళ్లకి పూర్వమే మనుషులకి తెలుసు. అయితే సౌరశక్తి యొక్క మొట్టమొదటి వినియోగం రోజూ వారీ ప్రయోజనాలకి కాదు. దారుణమైన యుద్ధ ప్రయోజనాలకి సౌరశక్తిని ఎలా వాడాలో ప్రాచీన గ్రీకు శాస్త్రవేత్త/గణితవేత్త ఆర్కిమిడీస్ ప్రదర్శించి చూబించాడు. క్రీ.పూ. 212 లో రోమన్లు గ్రీకుల మీద దండయాత్ర చేసినప్పుడూ, సిరక్యూస్ నగరం వద్ద సముద్ర తీరం మీద అద్దాలని అర్థచంద్రాకృతిలో ఏర్పాటుచేసి, సూర్య కాంతిని కేంద్రీకృతం చేసి, దూరాన సముద్రం మీద ఉన్న ఓడలని ఆర్కిమిడీస్ దగ్ధం చేయించాడని కథ ఉంది. అయితే మరి ఎందు చేతనో ఆ తరువాత ఓ 1800 ఏళ్ల పాటు సౌరశక్తి యొక్క ఉపయోగాల గురించిన వార్త పెద్దగా వినిపించదు.

కాని 17, 18, 19 వ శతాబ్దాలలో అద్దాలని, కటకాలని ఉపయోగించి, సూర్య కాంతిని కేంద్రీకృతం చేసి, లోహాన్ని కరిగించే ప్రక్రియ యూరప్ లో కనుక్కోబడింది. వెండి, బంగారం, రాగి మాత్రమే కాక, 1769 C వద్ద కరిగే ప్లాటినమ్ లాంటి లోహాలని కూడా సూర్య కాంతితో కరిగించగలిగారు.

1933 లో జర్మనీ కి చెందిన రడోల్ఫ్ స్ట్రౌబెల్ ఓ పెద్ద పారాబోలిక్ అద్దాన్ని, ఓ 15 సెమీ ల కుంభాకార (convex) కటకాన్ని ఉపయోగించి ఓ కొలిమిని నిర్మించాడు. ఆ కొలిమిలో 4000 C వరకు ఉష్ణోగ్రతని సాధించవచ్చు. ఆ వేడి వద్ద లోహాలు చిటికెలో కరిగిపోతాయి. 1954 లో అమెరికా సైనిక దళానికి చెందిన విలియమ్ కార్న్ మరింత శక్తివంతమైన సౌర కొలుములు తయారుచేశాడు. వాటిలో 4300 C నుండి 5000 C వరకు ఉష్ణోగ్రతలు సాధించగలిగాడు. ఈ సందర్భంలో సూర్యుడి ఉపరితలం మీద ఉష్ణోగ్రత 5,400 C అన్న విషయం ఓ సారి స్మరించాలి.


సౌరశక్తి చేత నీళ్ల నిర్లవణీకరణ (desalination):
సౌరశక్తి ప్రయోజనాలలో ఇదో అత్యంత విలువైన ప్రయోజనం. ఇలాంటి ప్లాంట్ ని మొట్టమొదట 1872 లో చిలీ దేశంలో లాస్ సలినాస్ ఎత్తు మీద ఉన్న ఓ ఊరికి మంచి నీటి సరఫరా చెయ్యడం కోసం నిర్మించాడు. అద్దంతో కప్పబడ్డ 60 ఆవిరి బట్టీలు రోజుకి 25,000 లీటర్ల మంచి నీటిని అందించేవి.
ఇలాంటి ప్లాంట్ లు స్వేదన ప్రక్రియ మీద ఆధారపడి పని చేస్తాయి. ఎండ వేడికి నీరు ఆవిరవుతుంది. ఆవిరైన నీటిని తిరిగి చల్లార్చితే ఉప్పు తొలగింపబడ్డ శుద్ధ జలం మిగులుతుంది.

ఫోటోవోల్టాయిక్ సెల్స్ ఖదీదు ఎక్కువ కనుక కేవలం సూర్య తాపం మీద ఆధారపడి పని చేసే సాధనాలకి ప్రాచుర్యం వర్తమాన కాలంలో బాగా పెరుగుతోంది. సూర్యతాపాన్ని వాడి విద్యుత్తు తయారు చెయ్యడం లో కూడా పెద్ద ఎత్తున ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి. వాటి గురించి మరి కొన్ని పోస్ట్ లలో...

Reference:
K.D. Abhayankar, Harnessing the Sun, Dream 2047, vol. 9, no. 8, May 2007.